1999–2008 Arası Sigortalılar İçin Kademeli Emeklilik için Tablo Açıklandı
EYT sonrası kapsam dışında kalan 1999–2008 arası sigortalılar için kademeli emeklilik yeniden gündemde. Meclis kulislerinde konuşulan senaryolara göre yaş şartının 8–15 yıl gerilemesi ihtimali tartışılıyor.
EYT Sonrası Yeni Mağduriyet Tartışması
Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle birlikte, 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılar yaş şartı olmadan emekli oldu. Ancak 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta girişi bulunan milyonlarca çalışan için mevcut sistemde kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı devam ediyor. Bu durum, kamuoyunda “bir günle yıllar kaybedildi” eleştirilerinin artmasına yol açtı.
Bu kapsamda, kademeli emeklilik modeli yeniden siyaset ve sosyal güvenlik çevrelerinin gündemine girmiş durumda.
Kademeli Emeklilikte Yaş Şartı Nasıl Değişebilir?
Sosyal güvenlik uzmanlarının hazırladığı ve Meclis’e sunulması beklenen taslak senaryolarda, yaş şartının sigorta başlangıç tarihine göre kademeli olarak aşağı çekilmesi öngörülüyor. Henüz resmî bir yasa teklifi bulunmamakla birlikte, konuşulan örnek model şu şekilde şekilleniyor:
Sigorta Başlangıç Tarihi
Mevcut Yaş Şartı (SSK)
Olası Kademeli Yaş Şartı (Senaryo)
Prim Gün Şartı
09.09.1999 – 2000
Kadın 58 / Erkek 60
Kadın 43–45 / Erkek 45–47
6.400 – 7.000 gün
2001 – 2004
Kadın 58 / Erkek 60
Kadın 47–49 / Erkek 49–51
7.000 gün
2005 – 30.04.2008
Kadın 58 / Erkek 60
Kadın 50–52 / Erkek 52–54
7.000 – 7.200 gün
Bu tablo, yalnızca uzmanlar tarafından önerilen geçiş senaryolarını yansıtıyor. Mevcut yürürlükteki mevzuatta bu grup için herhangi bir yaş indirimi bulunmuyor.
Bağ-Kur’lular İçin Prim Düzenlemesi Beklentisi
Kademeli emeklilik tartışmalarıyla birlikte Bağ-Kur sigortalıları da süreci yakından izliyor. 4/B kapsamındaki esnaf ve çiftçiler için uygulanan 9.000 gün prim şartının, SSK’lılarla eşitlenerek 7.200 güne düşürülmesi uzun süredir gündemde. Bu düzenlemenin olası bir torba yasa içine eklenmesi halinde, özellikle küçük esnaf için emeklilik yolu ciddi şekilde kısalabilecek.
Düzenleme Talebinin Gerekçeleri
Kademeli emeklilik talebinin temelinde iki ana gerekçe öne çıkıyor. Birincisi, EYT öncesi ve sonrası arasında oluşan keskin yaş farkının hakkaniyet duygusunu zedelemesi. İkincisi ise sosyal denge ihtiyacı. EYT ile emekli olanlarla, yalnızca birkaç ay veya yıl farkla çok daha geç emekli olacak çalışanlar arasındaki uçurumun yumuşatılması hedefleniyor.
Resmî Takvim Yok, Beklenti Yüksek
Şu ana kadar hükümet kanadından kademeli emekliliğe ilişkin resmî bir yasa takvimi açıklanmış değil. Ancak Meclis kulislerinde yapılan değerlendirmeler ve kamuoyundaki yoğun talep, konunun önümüzdeki yasama dönemlerinde yeniden gündeme gelme ihtimalini güçlendiriyor. 1999–2008 arası sigortalılar, yaş şartında olası bir indirimin netleşmesini beklemeye devam ediyor.