2000 Öncesi, 2000–2008 ve 2008 Sonrası Emeklilik Hesaplaması değişti! İşte yeni tablo
Emeklilik maaşları, 2025 yılı itibarıyla sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve prime esas kazanç düzeyine göre önemli farklılıklar göstermeye devam ediyor. Uzman değerlendirmeleri, özellikle 2000 öncesi sigorta girişi olanların sistemde en avantajlı grup olmaya devam ettiğini ortaya koyarken, 2008 sonrası sigortalıların daha düşük aylık bağlama oranı nedeniyle dezavantajlı konumda olduğunu gösteriyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatına göre emekli aylığı hesaplaması üç ayrı dönem üzerinden yapılıyor ve her dönem için farklı yöntemler uygulanıyor.
2000 Öncesi Sigortalılar En Avantajlı Grup
2000 yılından önce sigorta girişi bulunan çalışanların emekli maaşları, gösterge tablosu ve katsayı sistemi üzerinden hesaplanıyor. Bu dönemde aylık bağlama oranı ortalama yüzde 60 seviyesinde bulunuyor. Yüksek prim ödeyenler, emeklilikte daha yüksek maaş alma imkânına sahip olurken, bu grubun günümüzde de görece daha güçlü bir gelir düzeyine ulaştığı belirtiliyor.
2000–2008 Arası Güncelleme Katsayısı Dönemi
2000–2008 yılları arasında sigortalı olanlar için emekli maaşı hesaplamasında “güncelleme katsayısı” yöntemi uygulanıyor. Bu katsayı;
-
TÜFE’nin tamamı
-
Ekonomik büyümenin yüzde 30’u
esas alınarak belirleniyor.
Bu sistem, maaşların enflasyon ve büyümeye paralel artmasını sağlasa da, 2000 öncesi döneme kıyasla daha düşük emekli aylıklarına yol açıyor.
2008 Sonrası Sigortalılarda Aylık Bağlama Oranı Düştü
1 Ekim 2008 sonrası sigorta girişi olan çalışanlar için aylık bağlama oranı en az yüzde 40 olarak uygulanıyor. Bu nedenle aynı prim gününe sahip olsalar bile, 2008 sonrası sigortalılar daha düşük emekli maaşı alabiliyor. Uzmanlara göre bu gruptaki çalışanlar, uzun süreli çalışma ve yüksekten prim ödeme yoluyla farkı kısmen telafi edebiliyor.
“Son 7 Yıl” Detayı Maaşı Belirliyor
Sosyal güvenlik uzmanları, emekli maaşını artırmak isteyen çalışanların “son 7 yıl kuralı”na özellikle dikkat etmesi gerektiğini vurguluyor. Emeklilik hesabında son 7 yılda bildirilen kazançların seviyesi belirleyici oluyor. Bu dönemde yüksek kazançtan prim ödemek, bağlanacak maaşı doğrudan yükseltiyor. Ayrıca başvuru zamanlaması da maaş üzerinde etkili oluyor.
2025’te Hesaplamalar 2024 Verileriyle Yapılacak
2025 yılında emekli olacak vatandaşların maaş hesaplamasında 2024 yılı TÜFE ve büyüme verileri esas alınacak. Vatandaşlar, SGK’nın “Emekli Aylığı Hesaplama” ekranı üzerinden tahmini maaş bilgilerine ulaşabiliyor. Taban maaş uygulaması sayesinde düşük primle emekli olanların aylıkları da belirli bir seviyenin altına düşmüyor.
Uzmanlardan Net Uyarı
Uzmanlar, emeklilik planlamasında erken hareket edilmesi gerektiğini vurguluyor:
“Primlerin mümkün olduğunca yüksek kazanç üzerinden yatırılması, son yılların dikkatle planlanması ve doğru zamanda emeklilik başvurusu yapılması maaşta ciddi fark yaratır.”
2025 itibarıyla sistemin sürdürülebilirliği hedeflenirken, uzmanlar uzun vadede daha adil bir yapı için kayıt dışı istihdamın azaltılması ve prim tabanının genişletilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
