Doğum Borçlanmasıyla Kimler Erken Emekli Olabilir?

Doğum borçlanması, kadın sigortalıların emeklilik sürecinde prim günlerini tamamlamalarına imkân tanıyan bir haktır. Ancak kamuoyunda sıkça dile getirildiğinin aksine, doğum borçlanması her durumda erken emeklilik sağlamaz. Uygulamanın emeklilik yaşına etkisi, sigorta başlangıç tarihi ve doğumun gerçekleştiği dönemle doğrudan bağlantılıdır. Konuya ilişkin soruları, sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde Ahmet Kıvanç, Habertürk okurları için yanıtladı.

Doğum Borçlanması Nedir?

Doğum borçlanması; sigortalı çalışmaya başladıktan sonra doğan çocuklar nedeniyle, doğumdan sonraki iki yıla kadar çalışılmayan sürelerin borçlanılarak prim gününe çevrilmesidir.
Bir kadın sigortalı, en fazla üç çocuk için, toplamda 6 yıla (2.160 gün) kadar doğum borçlanması yapabilir.

Bu haktan;

• SSK’lılar (4/a)

• Bağ-Kur’lular (4/b)

• Memurlar (4/c)

yararlanabilir. Ancak her statü için ortak şart, sigortalılık tescilinin yapılmış olmasıdır.

Doğum Borçlanması Erken Emeklilik Sağlar mı?

Genel kural olarak hayır.
Doğum borçlanması çoğu durumda emeklilik yaşını düşürmez, yalnızca eksik prim günlerini tamamlamaya yarar.

Ancak istisnai bir durum vardır:

Staj Sigortası – Uzun Vadeli Sigorta Arasında Doğum

Kanuna göre, staj sigortası bulunan kadınlar, staj tarihi ile uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışmaya başlama tarihi arasında doğan çocukları için de doğum borçlanması yapabilir.

Bu durumda:

• Borçlanılan süre kadar sigorta başlangıç tarihi geri çekilir

• Eğer bu geri çekilme, sigorta girişini 8 Eylül 1999 öncesine götürürse

• EYT kapsamına girme imkânı doğabilir

Bu nedenle doğum borçlanması, yalnızca bu özel durumda dolaylı olarak erken emeklilik sonucunu doğurabilir.

Örnek Değerlendirme

• Staj girişi: 1998

• Uzun vadeli sigorta başlangıcı: Mayıs 2002

• Doğum tarihi: Temmuz 2001

Bu durumda kişi, staj ile uzun vadeli sigorta arasındaki süre için doğum borçlanması yapabilir. Borçlanma, sigorta başlangıcını birkaç ay geri çekebilir. Ancak bu tarih 8 Eylül 1999 öncesine gitmiyorsa, EYT veya erken emeklilik hakkı doğmaz. Emeklilik yaşı yine 58 olarak uygulanır.

Doğumdan Önce Sigortası Olmayanlar Borçlanma Yapabilir mi?

Hayır.
Staj sigortası hariç olmak üzere, sigortalı çalışmaya başlamadan önce doğan çocuklar için doğum borçlanması yapılamaz. Bu konuda kadın sigortalılar için yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.

Staj Sigortası Tek Başına Emeklilik Sağlar mı?

Hayır.
Staj sigortası, uzun vadeli sigorta başlangıcı sayılmaz. Mevcut mevzuata göre, staj sigortasının tek başına emeklilik yaşına veya prim şartlarına bir etkisi yoktur. Sadece yukarıda belirtilen doğum borçlanması istisnasında önem taşır.

Kimler Erken Emekli Olabilir?

Doğum borçlanmasıyla doğrudan erken emeklilik mümkün değildir.
Ancak aşağıdaki şartlar birlikte sağlanıyorsa erken emeklilik gündeme gelebilir:

• Staj sigortası bulunması

• Doğumun, staj ile uzun vadeli sigorta başlangıcı arasında gerçekleşmesi

• Borçlanma sonrası sigorta girişinin 8 Eylül 1999 öncesine çekilebilmesi

Bunun dışındaki durumlarda doğum borçlanması, yalnızca prim gününü tamamlamaya yarar.

Önemli Hatırlatma

Emeklilik planlamasında yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu, Resmî Gazete ve mevzuata dayalı açıklamalar esas alınmalıdır. Kişisel durumlar için SGK’dan yazılı görüş alınması önerilir.